Bakan Ersoy ile Vali Karaloğlu Surp Giragos Kilisesi’nin açılışına katıldı
Diyarbakır’ın merkez Sur ilçesinde bulunan Surp Giragos Ermeni Kilisesi yedi yıl aradan sonra düzenlenen törenle ibadete açıldı.
Çukur olayları sırasında bölücü terör örgütü tarafından büyük hasar verilen ve sonrasında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın restorasyon maliyetini üstlendiği Surp Giragos Ermeni Kilisesi, Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün kontrolünde aslına uygun olarak yeniden restore edildi.
Ortadoğu’nun en büyük Ermeni ibadethanesi ve dini merkezi olarak kabul edilen Surp Giragos Kilisesi’nin açılışında konuşan Bakan Mehmet Nuri Ersoy Diyarbakır’ın farklı kültürlere, inançlara ev sahipliği yapmış, medeniyetlerin beşiği olan kadim şehirlerinden biri olduğunu söyledi.
Diyarbakır’ın tarihiyle, kültürüyle, sanatıyla, doğal güzellikleriyle ve mimarisiyle de çok güçlü bir şehir olduğunu vurgulayan Bakan Ersoy, Diyarbakır’ın en önemli özelliklerinden birinin de cadde ve sokaklarında hissedilen derin hoşgörüsü olduğunu kaydetti.
Diyarbakır’ın; hoşgörünün, kardeşliğin, farklı kültürlerin huzur içinde bir arada yaşadığı şehir olduğuna işaret eden Bakan Ersoy, şöyle konuştu:
“Diyarbakır sahip olduğu tüm bu özellikleriyle bugün dünyanın en önemli tarihi kentleri olarak kabul edilen şehirlerin bir adım önündedir. Bugün özellikle Avrupa’da milyonlarca turistin gezip ziyaret ettiği, tarihi kentler olarak bilinen birçok şehrin Diyarbakır kadar güçlü bir tarihi bulunmamaktadır. Bu şehirler Diyarbakır kadar farklı kültürleri içerisinde barındırmamaktadır. Biz bugün Diyarbakır’ın tarihinden söz ederken neredeyse insanlık tarihinden bahsediyoruz. Böyle kadim bir şehre sahip olmak ülkemiz açısından büyük bir zenginliktir. Artık yapmamız gereken bu zenginliği evrensel bir değer haline getirecek her türlü çabayı göstermek olmalıdır.”
“Dünyanın dört bir yanındaki insanlar tarihi bir kent ziyaret etmek istediklerinde akıllarına ilk gelecek şehirlerden birinin Diyarbakır olmasını hep birlikte el birliğiyle sağlamalıyız” ifadelerini kullanan Ersoy, Diyarbakır’ı seven, Diyarbakır halkının refahını önemseyen, Diyarbakırlı çocukların geleceğe güvenle bakmasını isteyen herkesin bu ortak amaç doğrultusunda kenetlenmesi gerektiğinin altını çizdi.
Vali Münir Karaloğlu ise yaptığı konuşmada insanlığın yeryüzündeki macerasının başladığı, inançların, kültürlerin ve medeniyetlerin kadim şehri Diyarbakır’da bir arada olmaktan dolayı mutlu olduğunu söyledi.
Birlikte yaşama kültürünün nasıl mümkün olacağını dünyaya gösteren en önemli medeniyet merkezlerinden birinin Diyarbakır olduğunu dile getiren Vali Karaloğlu, Diyarbakır’ın bugün tarihin misyonuna uygun olarak birlikte yaşama tecrübesini insanlığa aktarma konusunda yeni faaliyetler sunduğunu ifade etti.
Karaloğlu şöyle konuştu:
“İçerisinde bulunduğumuz Sur ilçemiz, Sur içi bölgesi maalesef 2015-2016 yıllarında ayrılıkçı, bölücü zalim bir örgüt tarafından zarar gördü. Hem vatandaşlarımızın evleri hem de kutsal mekanlarımız ile birlikte tarihi yapılarımız, kamu binalarımız çok ağır tahribata uğradı. İşte o olaydan sonra devletimizin milleti ile yapmış olduğu gönül ilişkisiyle önce bölge terörden temizlendi. Sıra bölgedeki tarihi yapıların ihyasına gelmişti. Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla, destekleriyle bize yol göstermesi ve ışık olmasıyla Sur bölgesindeki altı mahallede vatandaşlarımızın evleri yeniden inşa edildi ve teslim edildi. Bölgede tahrip edilen, yakılan ve yıkılan camilerimiz kiliselerimiz, hamamlarımız, tarihi yapılarımız, eğitim kurumlarımız yeniden restore edildi, onarıldı, ibadete ve kullanıma açıldı.”
Surp Giragos Kilisesi ile birlikte çevrede zarar gören diğer kiliselerin de onarıldığını belirten Karaloğlu, rölöve ve restorasyon projeleri tamamlanan Sarkis Ermeni Ortadoks Kilisesi için de restorasyon çalışmalarına başlanacağını duyurdu.
Surp Giragos Ermeni Kilisesi’nde yapılan çalışmaların Türkiye’de yapılan restorasyon çalışmaları içerisinde en titiz yapılanı olduğuna dikkati çeken Karaloğlu, Sur’un yeniden ihyası konusunda desteklerini esirgemeyen başta Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere emeği geçen herkese teşekkür etti.
Türkiye Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan da, bu açılış töreninin tarihi bir önem taşıdığını belirtti.
Her tapınağın ayrı bir kişiliği olduğunu ifade eden Maşalyan, bu kilisenin de kişiliği, kimliği olan bir tapınak olduğunu aktardı.
Maşalyan bu açılışın Diyarbakırlı Ermeniler için bir bayram günü olduğunu belirterek, “Diyarbakır’ın giderek azalan Hristiyan bakiyesi için bu kilisenin açılışı bir can suyu niteliği taşıyor. Ermeni dünyası için de Türk-Ermeni ilişkilerinin geliştirilmesi açısından önemli ve anlamlı bir dostluk mesajı içermekte. Bin yıllık Türk-Ermeni ilişkilerinde vurgulanacak o denli parlak ve olumlu olaylar ve yaşanmışlıklar var ki bunların gelecekte kurulması şart olan dostluk köprüleri ile ön plana çıkarılması gerektiğine inanıyoruz. İbadete açılan bu kiliseyi işte Ermeniler, Türkler ve Kürtler, Hristiyanlar ve Müslümanlar arasındaki iyi komşuluk ilişkilerinin bir anıtı olarak da değerlendirmek durumundayız.” şeklinde konuştu.
Anadolu’nun bazı yerlerinde Ermenilere ait tarihi eserlere yönelik üzücü haberler aldıklarını anlatan Maşalyan, “Umarız Diyarbakır halkının ve yöneticilerinin oluşturduğu bu hoşgörü iklimi bulaşıcı olur ve biz Anadolu’nun her köşesinde devletin şefkat eliyle onarılan kiliseleri, manastırları ve korunan bakımlı mezarlıkları konuşuyor oluruz. Türkiye’mize yakışan da budur zaten. Bu kilisenin ibadetin yanı sıra bir kültür ve turizm hizmeti de verecek olması etkisini katlayacaktır. Bu hayırlı işe tüm emeği geçenleri sevgi ve saygıyla selamlıyorum.” diye konuştu.
Surp Giragos Ermeni Kilisesi Vakfı Başkanı Ergün Ayık ise, 2007 yılında İstanbul’da oluşturulan vakıf yönetim kurulu olarak Diyarbakır’da Vali önderliğinde, Vakıflar Genel Müdürlüğünün destekleriyle bu kilisenin onarımı için tekrar çalışmalara başladıklarını belirterek, kilisenin onarımı için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca finansman desteği sağlandığını söyledi.
Hassas ve titizlikle yürütülen çalışmalarla restorasyonun tamamlanarak kilisenin açılışa hazır hale geldiğini dile getiren Ayık, “Bu kilisemiz de diğer kilise ve ibadethaneler gibi korunmak durumunda. Hem cemaatimiz hem devletimiz hem de bölge aktörünün destekleriyle bu kiliseyi sonsuza kadar korumayı ümit ediyoruz. Kilisemizin bugünkü açılışından sonra, Diyarbakır için çok önemli olan mimari eser, bölgemizin hem ekonomik hem de sosyal hayatına büyük katkı sağlayacaktır. Surp Giragos Ermeni Kilisesi’nin Ermeni halkı ve bilhassa Diyarbakır Ermenileri için çok büyük bir manevi değeri var. Onun için de bu açılış hem yurt içinden hem de yurt dışından gelen ziyaretçilerimiz tarafından kutsanmakta. Bu kilisenin yapılışında emeği geçen bütün devlet kuruluşlarımıza, çalışanlara Ermeni halkı adına yürekten teşekkürlerimi sunuyorum.” şeklinde konuştu.
Daha sonra açılışı yapılan kilisede 7 yıl aranın ardından çan çalınarak, kutsama ayini yapıldı, mum yakılıp, dua edildi.
Açılışa Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Vali Münir Karaloğlu, 85. Türkiye Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan, Diyarbakır Ak Parti Milletvekilleri Mehmet Mehdi Eker, Ebubekir Bal ve Oya Eronat, Vakıflar Genel Müdürü Burhan Ersoy ile yurt içi ve dışından gelen çok sayıda davetli katıldı.